Güç Kaynağı Bozulduğunda Ne Yapılır?
PSU arızalarını tespit edin, test edin ve çözüm bulun
Bitges.com Teknik Rehber
Güç Kaynağı Nedir?
Güç kaynağı (PSU – Power Supply Unit), bilgisayarınızın kalbidir. Tüm donanım bileşenlerine elektrik enerjisi sağlar ve sistemin düzgün çalışması için kritik öneme sahiptir. Güç kaynağı arızası, bilgisayarınızın tamamen çalışmaz hale gelmesine neden olabilir.
Güç Kaynağı Arızası Belirtileri
Bilgisayar Açılmıyor
Güç düğmesine bastığınızda hiçbir tepki alınmıyor, LED ışıklar yanmıyor.
Rastgele Çökmeler
Bilgisayar aniden kapanıyor veya kendiliğinden yeniden başlatıyor.
Mavi Ekran Hataları
BSOD (Blue Screen of Death) hataları sık sık görülüyor.
Sistem Donmaları
Bilgisayar belirli işlemler sırasında donuyor, yanıt vermiyor.
Yanan Koku
Güç kaynağından plastik veya elektronik yanık kokusu geliyor.
Anormal Sesler
PSU fanından gelen tıkırtı, vızıltı veya diğer alışılmadık sesler.
Güç Kaynağı Test Yöntemleri
Dikkat: Bu testi yapmadan önce tüm kabloları çıkarın!
- Bilgisayarı kapatın ve güç kablosunu çıkarın
- 24-pin ana konnektör dışındaki tüm kabloları çıkarın
- Bir ataşı düzleştirin ve “U” şeklinde bükerek kısa devre köprüsü yapın
- Yeşil (PS_ON) ve herhangi bir siyah (GND) kabloya ataşı takın
- Güç kablosunu takın ve PSU’yu açın
- PSU fanının dönüp dönmediğini kontrol edin
Sonuç: Fan dönüyorsa PSU temel olarak çalışıyor demektir.
Standart Voltaj Değerleri:
- Kırmızı: +5V
- Sarı: +12V
- Turuncu: +3.3V
- Siyah: GND (0V)
- Mavi: -12V
- Beyaz: -5V
Tolerans: Voltaj değerleri %5 tolerans içinde olmalıdır. Örneğin +12V için 11.4V – 12.6V arası normal kabul edilir.
OCCT, Prime95 veya FurMark gibi programlarla sistem yükü altında PSU performansını test edebilirsiniz.
CPU Stress
Prime95
GPU Stress
FurMark
Kombinasyon
OCCT
Güç Kaynağı Arızası Çözümleri
1. Temel Kontroller
Kontrol Edilecekler:
- Güç kablosu bağlantısı
- Priz çalışıyor mu?
- PSU açma/kapama düğmesi
- 24-pin anakart bağlantısı
- CPU güç bağlantısı (4/8-pin)
💡 İpucu
Farklı bir güç kablosu ve priz ile test yapın. Bazen sorun güç kaynağında değil, besleme hattında olabilir.
2. Temizlik ve Bakım
Temizlik öncesi mutlaka güç kablosunu çıkarın!
Basınçlı Hava
Toz ve kirleri temizleyin
Yumuşak Fırça
Fan kanatlarını temizleyin
Kontak Spreyi
Bağlantı noktalarını temizleyin
3. Güç Kaynağı Değişimi
Değişim Zamanı:
- Test sonuçları olumsuz
- 5+ yaşında PSU
- Fiziksel hasar var
- Kapasitör şişmesi
- Yanık koku devam ediyor
✅ Yeni PSU Seçimi
80+ sertifikalı, modüler kablo sistemli, markalı ve 5+ yıl garantili güç kaynağı tercih edin.
Önleyici Tedbirler
Sıcaklık Kontrolü
Yeterli havalandırma sağlayın, PSU fanını kontrol edin
Düzenli Temizlik
6 ayda bir PSU ve kasa içini temizleyin
UPS Kullanımı
Elektrik kesintilerine karşı UPS kullanın
Kaliteli PSU
80+ sertifikalı, markalı ürünler tercih edin
Sıkça Sorulan Sorular
Arızalı güç kaynağı diğer bileşenlere zarar verebilir. Özellikle voltaj dalgalanmaları anakart, RAM ve diğer donanımlarda kalıcı hasara neden olabilir. Bu nedenle şüphe durumunda hemen kullanımı durdurun.
Basit sorunlar (kapasitör değişimi gibi) tamir edilebilir ancak güvenlik riskleri nedeniyle uzman bir teknisyen tarafından yapılmalıdır. Çoğu durumda yeni PSU almak daha ekonomik ve güvenlidir.
Sistem tüketiminizi hesaplayın ve %20-30 rezerv ekleyin. Ortalama oyun bilgisayarı için 650-750W, yüksek performans sistemler için 850W+ güç kaynağı yeterlidir. Online PSU hesaplayıcıları kullanabilirsiniz.
Kaliteli bir PSU 5-10 yıl arası dayanabilir. Kullanım koşulları, yük oranı ve ortam sıcaklığı ömrü etkiler. 80+ Gold veya üstü sertifikalı ürünler daha uzun ömürlüdür.
Acil Durum mu?
Güç kaynağından duman çıkıyorsa veya elektrik kokusu alıyorsanız hemen elektriği kesin!